Voor deze negentiende aflevering blijven we bij de religieuze voorwerpen in de kluis in de sacristie van de parochiekern H. Joannes de Doper in Katwijk. We wanen ons weer in, bijvoorbeeld, Italië op een hete zomerse avond als dit voorwerp in een processie vanwege een religieuze feestdag door het bergdorpje wordt gedragen. Muziek, vele gelovigen langs de kant van de weg, mogelijk een meegedragen mansgroot heiligenbeeld kortom… iets wat we in ons nuchtere Nederland niet meer voor mogelijk kunnen houden. Het gaat dan ook om een stralenmonstrans met lunula van bijna een eeuw oud.
Met de beschrijving ‘Kerkcollectie digitaal’ van het Museum Catharijneconvent uit 2020 wordt in deze negentiende aflevering dit pronkstuk uit de parochiekern van Katwijk nu nog meer bekend. Belangrijk, want het is goed om te weten als parochianen over welke prachtstukken, zeker op liturgisch gebied, we beschikken. Dat geldt zeker voor deze bijzondere pronkstukken die we bijna alleen maar in het Rijke Roomse Verleden konden bewonderen in Katwijk aan den Rijn.
De monstrans is een liturgisch vaatwerk waarin een heilige hostie op zichtbare wijze ter aanbidding wordt uitgesteld. Een monstrans is meestal van zilver, verguld zilver of in sporadische gevallen van goud en ze moet een lunula bevatten. Dat is een halve maanvormige- of ronde houder waarin de heilige hostie geplaatst is in de monstrans, als de hostie aan het volk wordt getoond en bij uitstallingen. De lunula moet van verguld zilver of goud zijn. Een monstrans kennen we in vele vormen en maten.
In de Katwijkse parochiekern kennen we naast de eerder beschreven cilindermonstrans ook deze stralenmonstrans. Deze is gemaakt van verguld koper met sierstenen, diamantjes en robijn. De klokvormige voet bevat vier groene stenen. De koperen stam en opbouw bevat aan de voorzijde vier bruine stenen en aan de achterzijde vier ovale paarse stenen. In de top is het klassieke Latijnse kruis zichtbaar.
De aanwezige lunula is van verguld zilver vervaardigd met zilveren bladwerk en diamanten, een vierkante robijn en daaronder twee kleine smaragden. De monstrans, met een hoogte van 58 cm, een voet met een diameter van 22 cm en een opbouw van 33 cm dateert uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw en verkeert in een redelijke staat. Het enige minpuntje is dat het verguldsel op de voet wat afgesleten is en dat de stam scheef op de voet staat. Maar een pronkstuk blijft het.
Wat gaan we zien in aflevering twintig?
Wat gaan we in aflevering twintig uit deze serie van donderdag 12september tegenkomen uit onze rijke inventaris? We gaan het hier niet beschrijven, maar ik kan de lezer wel verklappen dat we nog steeds in de kluis in de sacristie van Katwijk blijven. Dat religieuze voorwerp is zelfs eerder beschreven in een aflevering, maar toen in een aanmerkelijk grotere variatie op het religieuze voorwerp uit deze komende aflevering. Al enig idee? Blijf dus deze serie zeker volgen om er alles van te weten te komen!
