Geroepen tot vrijheid
Het nieuwe boek van pastoor Franken verschijnt 24 april a.s.
In één zin waarover het gaat
Als je een boek schrijft, krijg je vaak de vraag: “Vertel eens in één zin waar het over gaat.” Ik moet altijd even slikken als ik die vraag krijg. Bij dit boek stamel ik dan: “Het katholieke geloof onderdrukt jouw persoonlijke vrijheid niet – wat de meeste mensen denken – maar is juist de bron van jouw vrijheid! Een vrijheid zo vreugdevol dat je haar nauwelijks kan vatten.”
Waar gaat het over? Het best bewaarde geheim ter wereld is misschien dat in de Katholieke Kerk over vrijheid gaat. Namelijk: hoe word je vrij, vrij om echt lief te hebben? Geen vrijheid om te doen waar je zin in hebt, maar een vrijheid die binnen in jezelf zit.
Vrij van “Het dikke ik”
Het boek vertelt hoe je echt vrij kunt leven. Ons ego of “dikke ik” moet daarvoor een beetje afvallen. Het boek geeft hier praktische tips voor.
Het boek is te verkrijgen via amazon.nl, bol.com of de boekhandel.
ISBN 9789493395367
Inhoudsopgave
Als ik zelf in de boekhandel snuffel, bekijk ik altijd de inhoudsopgave. Pas daarna weet ik of ik het boek wil lezen of niet. Daarom volgt nu de inhoudsopgave.

Inleiding: Honger naar zingeving
Deel 1. Vrij zijn om echt lief te hebben
Hoofdstuk 1. Het is anders dan je denkt
Hoofdstuk 2. Radicale vrijgevigheid
Hoofdstuk 3. De inhoud van het christendom
Hoofdstuk 4. Wat de kerkvaders zeggen
Hoofdstuk 5. De essentie van het christendom (her)ontdekt!
Hoofdstuk 6. Drie-eenheid
Hoofdstuk 7. Een groot probleem: Het ‘dikke ik’
Hoofdstuk 8. Waarom het ‘dikke ik’ niet gelukkig is
Hoofdstuk 9. Het ‘dikke ik’ en mislukkingen
Hoofdstuk 10. Wat is liefde?
Hoofdstuk 11. Alleen God haalt je uit de problemen
Deel 2. Verlossing van het ‘dikke ik’ in de praktijk
Hoofdstuk 12. Gered door de sacramenten
Hoofdstuk 13. Eucharistie
Hoofdstuk 14. Een reis door de tijd
Hoofdstuk 15. Het leven is een strijd
Hoofdstuk 16. Een grote barrière in de praktijk
Deel 3. Hoe maak je je dit alles persoonlijk eigen?
Hoofdstuk 17. Mag ik dan helemaal niet van mijzelf houden?
Hoofdstuk 18. Gebed en onvoorwaardelijke liefde
Deel 4. Een sterke hulp en twee voorbeelden
Hoofdstuk 19. Een krachtige hulp
Hoofdstuk 20. Participatie in de praktijk: Thérèse van Lisieux
Hoofdstuk 21. Nog een voorbeeld: Teresa van Calcutta
Hoofdstuk 22. Conclusie
Appendix 1. Nog een belangrijk sacrament
Eerste Bladzijden
Inleiding: Honger naar zingeving
Wat drijft ons eigenlijk?
Marianne Thieme heeft tijdens de coronaperiode theologie gestudeerd. “Ik wilde ontdekken wat ons in deze westerse maatschappij nou eigenlijk drijft, wat we misschien kwijt zijn geraakt en wat we eerst weer moeten opdiepen, als we naar een maatschappij toe willen die opkomt voor het kwetsbare.” [i]
Ze zoekt wat ons drijft. Wat heeft ze onder andere ontdekt? “Ik merk dat millennials en mensen van ‘generation Z’ teleurgesteld zijn in de beloftes van de moderniteit, waarbij zij vooral de negatieve effecten ervan zien, namelijk de plasticsoep, de klimaatopwarming en de vervreemding die ontstaat door de geïndividualiseerde samenleving. Die mensen lopen rond met een gat in hun ziel. Ze ervaren weinig levensbeschouwelijke cohesie, terwijl ze daar wel behoefte aan hebben.” [ii]
Bestaat het katholieke geloof nog?
“Waar doe je het allemaal voor? Waar is iedereen zo druk mee bezig?” Speelt het katholieke geloof nog een rol bij deze vragen? Het heeft eeuwenlang mensen een doel in het leven gegeven. Maar nu lijkt het onzichtbaar geworden.
In een column in een plaatselijk krantje schrijf ik: “Een paar jaar geleden. Het misdienaars uitje in mijn vorige parochie. De Efteling. Kinderen en hun ouders hollen naar de ‘Python’, een achtbaan waar je met grote snelheid over de kop gaat. Ze krijgen er niet genoeg van. De groep gaat voor de vierde keer in de rij staan voor deze attractie. Ik voel voor de vierde keer mijn maag opspelen. Ik zeg daarom: “Zeg, zijn jullie al in het sprookjesbos geweest?” Vraagtekens op alle gezichten. Een misdienaartje, met paardenstaarten à la Pippi Langkous vat, na een pijnlijke stilte, de groepsconsensus samen: “Tijdverspilling !”
Begin jaren zeventig kwam ik als jongetje met mijn ouders in de Efteling. Er was alleen het sprookjesbos, Langnek, het vliegend tapijt en het kindertreintje. En natuurlijk de fascinerende pratende prullenbak: “Papier hier!” Ook deze tekst roept bij de misdienaars vragen op. “Papier? Wat is dat ook al weer?” Het is duidelijk. Hoog tijd voor een andere tekst: “Telefoon hier!”
Is het katholieke geloof tegenwoordig voor velen tijdverspilling? Soms krijg ik dat gevoel. Als het in de media nog ter sprake komt, gaat het over het dalen van het kerkbezoek of het sluiten van kerken. Of over de katholieke moraal, die echt niet meer ‘van deze tijd’ is.
Waar gaat het katholieke geloof echt over? Wie weet dat nog? Zijn we op de één of andere manier de essentie kwijtgeraakt?
Dit boek gaat over die essentie van het katholieke geloof. Als je een boek schrijft, krijg je vaak de vraag: “Vertel eens in één zin waar het over gaat.” Ik moet altijd even slikken als ik die vraag krijg. Bij dit boek stamel ik dan: “Het katholieke geloof onderdrukt jouw persoonlijke vrijheid niet – wat de meeste mensen denken – maar is juist de bron van jouw vrijheid! Een vrijheid zo vreugdevol dat je haar nauwelijks kan vatten.”
Het best bewaarde geheim ter wereld is misschien dat het in de Katholieke Kerk over vrijheid gaat. Namelijk: hoe word je vrij, vrij om echt lief te hebben?
Miljoenen haten wat zij ten onrechte menen dat de Katholieke Kerk is
Dit boek is geschreven vanuit een katholiek perspectief. Ik veronderstel niet dat het katholieke geloof het enige is dat antwoord probeert te geven op de vraag hoe je vrij wordt om echt lief te hebben. Misschien herkennen vele andere christenen zich in mijn verhaal. De overeenkomsten tussen katholieke christenen en niet-katholieke christenen zijn, denk ik, groter dan de verschillen. Het katholieke geloof is echter het geloof waar ik zowel intellectueel als gevoelsmatig het meeste van af weet. Ik ken alleen dat geloof echt van binnen. Daarom schrijf ik vanuit dat perspectief, hoewel misschien het woord ‘katholiek geloof’ vaak in dit boek vervangen kan worden door ‘christelijk geloof’. [iii]
Maar wie weet nog waar het katholieke geloof over gaat? Zelfs de gelovige betekenis van Kerstmis raakt vergeten. Stel: Er is nog meer leven in het heelal. Ruimteschepen arriveren bij onze planeet. Deze ‘aliens’ monitoren onze media in de maand december. Voor hen is het duidelijk. Kerstmis gaat over lekker eten en drinken. Duizenden lichtjes in de kerstboom. Dure cadeaus. Verder niet.
Een collega van mij heeft een projectkoortje samengesteld met de kinderen van groep vier. Het koortje gaat zingen in de gezinsviering op 24 december. Na het oefenen van ‘de herdertjes lagen bij nachte’ zegt één van de kinderen tegen hem: “Wanneer gaan we nou echte kerstliedjes zingen?” “Echte?” “Ja, Santa Claus is coming to Town.”
Zelfs als het over Kerstmis gaat, lijkt kennis over het katholieke geloof verdwenen. Er bestaan veel vooroordelen over dit geloof.
De Amerikaanse mediabisschop Fulton Sheen zei ooit: “Er zijn in de Verenigde Staten niet meer dan honderd mensen die de Katholieke Kerk echt haten; maar er zijn er miljoenen die haten wat zij ten onrechte menen dat de Katholieke Kerk is.” [iv]
In 2014 trad Ulf Ekman, dominee van één van de meest invloedrijke evangelische kerken van Zweden, toe tot de Katholieke Kerk. Hij zei daarover: “Ik ontdekte hoe weinig ik echt af wist van katholieken, hun spiritualiteit en hun geloof. Onbewust droeg ik vele vooroordelen met me mee en had snel mijn oordeel klaar, zonder dat ik echt wist wat ze feitelijk geloofden. Het was goed om te ontdekken hoe oppervlakkig en nonchalant mijn opinies waren, niet gebaseerd op de eigen bronnen van katholieken maar op die van hun tegenstanders, en om te midden van hen een zeer rijk erfgoed (…) en een diepe liefde voor Jezus Christus te ontdekken.” [v]
Niet alleen gaat het in de media nooit over de essentie, op de één of andere manier wordt het geloof voortdurend ‘geframed’ als een bedreiging van jouw vrijheid als modern mens.
Wat ik in dit boek duidelijk hoop te maken, is dat het katholieke geloof anders is dan wat mensen denken. Het is geen onderdrukking van de vrijheid. Het is een bron van vrijheid!
Geen poging tot bekering
Geen woorden maar daden. Als schrijver wil ik je daarom vrij laten. Ik wil je nergens toe bekeren. Het enige wat ik wil is met jou in gesprek gaan over vrijheid. Wat maakt je echt vrij? Wat belemmert jouw vrijheid in onze samenleving? Ik wil hier woorden zoeken voor iets wat ons allemaal bezighoudt.
Ik hoop dat je mijn poging geslaagd vindt. Misschien komt de inhoud van dit boek soms wat stellig op je over. Met die stelligheid wil ik je niets opdringen. Mijn ervaring is dat een voorganger of auteur allereerst tegen zichzelf spreekt.
Ik heb een diep respect voor jouw eigen vermogen tot nadenken en voor jouw vrijheid. Wat ik wel wil is jouw fascineren, met de wijsheid en de verbondenheid die ik zelf – en velen met mij – ervaren in het katholieke geloof. Ik wil bij jou het verlangen opwekken dat vrijheid echt bestaat.
Geloof als een weg naar vrijheid. Geloof als een sleutel tot een onverwacht geluk. Geloof als iets wat je leven op dit vlak gemakkelijker maakt.
[i] Marianne Thieme, Hoop in tijden van crisis, Volzin no. 04, april 2024, blz. 9.
[ii] Marianne Thieme, Hoop in tijden van crisis, blz. 10.
[iii] God spreekt ook tot mensen uit andere gelovige tradities. Het Tweede Vaticaans Concilie zegt daar onder meer over: “Ook is diezelfde God niet ver van hen, die in een afschaduwing en in beelden de onbekende God zoeken, want Hij geeft aan allen leven en adem, ja alles, en, als onze Heiland, wil Hij, dat alle mensen gered worden. Want wie zonder schuld het Evangelie van Christus en zijn Kerk niet kent, maar toch eerlijk God zoekt en zijn wil, zoals het geweten hem die voorhoudt, onder de invloed van de genade, in zijn leven tracht te verwezenlijken, kan het eeuwig heil verwerven.” (Tweede Vaticaans Concilie, Lumen Gentium, no. 16.) “Want omdat Christus voor alle mensen gestorven is en omdat de mens in waarheid maar één roeping heeft, nl. een goddelijke roeping, moet het voor ons zeker zijn, dat de Heilige Geest allen de mogelijkheden biedt om op een wijze, die God bekend is, in dit Paasgeheim te worden opgenomen.” (Tweede Vaticaans Concilie Gaudium et Spes, no. 22.)
[iv] Scott en Kimberly Hahn, Rome ons thuis, Amsterdam 2001, blz. 13.
[v] www.christianitytoday.com
Het geheim van het geluk is het geheim van de vreugde
Hoe word je gelukkig? Wat is de grootste hindernis?

Van de achterflap
Bestaat God of bestaat Hij niet? Bibliotheken zijn volgeschreven over deze vraag. Aan het bijhouden van discussies hierover op sociale media heb je aan vierentwintig uur per dag niet genoeg.
Iedereen kent diep menselijke verlangens. Verlangens naar geluk, naar echte liefde, naar vreugde. Iedereen vraagt zich af: Waar doe ik het allemaal voor?
Dit boek benadert alles anders. Niet: Bestaat God of niet? Wie heeft er gelijk? Maar: Welke opvattingen bieden het meeste kans op de vervulling van deze verlangens? Waarom zou je willen geloven of niet? Vooral: welke opvattingen bieden de grootste kans om gelukkig te worden.
Het boek is te verkrijgen in de boekhandel, via Amazon.nl of via Bol.com.
ISBN 9789493279957
Inhoudsopgave van het boek.
Inleiding. Voor wie is dit boek bedoeld?
Deel 1. Wat is geloof en wat is het niet? Verwarring en vooroordelen.
Hoofdstuk 1. Geloof als taboe. Mogen we nog vragen stellen?
Hoofdstuk 2. Gelovige mensen gebruiken hun verstand niet.
Hoofdstuk 3. Er is lijden en kwaad. Dus God bestaat niet.
Hoofdstuk 4. De atheïst heeft gelijk. Hoe ga je dan om met lijden?
Hoofdstuk 5. Wat helpt bij lijden en verdriet? Het antwoord van God.
Hoofdstuk 6. Hoe ga je om met je eigen dood?
Hoofdstuk 7. Een leven na de dood?
Hoofdstuk 8. De hemel is een zangkoor op een wolkje.
Hoofdstuk 9. God stuurt mensen niet naar de hel.
Deel 2. Wat staat je geluk in de weg?
Hoofdstuk 10. Waarom is onze wereld niet zoals hij moet zijn?
Hoofdstuk 11. De grootste hindernis op weg naar geluk.
Hoofdstuk 12. Niets meer te wensen en toch niet gelukkig.
Hoofdstuk 13. Bevrijding door de sacramenten van de Katholieke Kerk.
Hoofdstuk 14. Het imago van de Katholieke Kerk.
Hoofdstuk 15. Hoe het geluk je niet langer ontglipt.
Hoofdstuk 16. Op zondagmorgen vind je het geluk.
Deel 3. Wat verandert er in je leven?
Hoofdstuk 17. Je leven krijgt zin. Een zinvol leven is een gelukkig leven.
Hoofdstuk 18. Niet meer alleen maar verbonden met een groter geheel.
Hoofdstuk 19. Geloof en gezondheid.
Hoofdstuk 20. Geluk is onvoorwaardelijke liefde.
Hoofdstuk 21. Conclusie
EERSTE BLADZIJDEN
Inleiding. Voor wie is dit boek bedoeld?
Dit boek is geschreven voor mensen die zoeken naar betekenis. Waarom ben je hier? Is er een doel? Hoe leef je zo dat je op het eind kunt zeggen dat je leven niet voor niets is geweest?
Het is geschreven voor mensen die zoeken naar iets wat hen gaande houdt bij lijden en verdriet. Waar vind je dan kracht?
Dit boek is geschreven voor mensen die liefde zoeken.
Samengevat: Voor wie is dit boek bedoeld? Dit boek is geschreven voor mensen die gewoon een beetje geluk zoeken. En doen we dat niet allemaal? En dit boek geeft antwoord op de vraag: Waarom is het geluk zo moeilijk te vinden? Wat is het probleem?
Gigantisch veel informatie.
Is dit wel nodig, nog een boek over gelukkig worden? Het aantal boeken, websites, blogs en podcasts van ‘influencers’ is immens.
Je leest er hoe je stress in je leven vermindert, hoe je zelfvertrouwen groeit, hoe de kwaliteit van je relaties verbetert en hoe je je ‘performance’ opkrikt op je werk. Kortom alles om jezelf vrijer, blijer en meer voldaan te voelen.
Even rondneuzen met ‘google’ levert boektitels op als:
“Steeds leuker. Schrap de ellende en ontdek de korte route naar een leuker leven.” (Balen van je leven kan altijd nog.)
“Leven met wind mee. Minder drama in je leven, meer rust in je hoofd.”
“De geluksroute. In 5 stappen naar minder gedoe & meer plezier met de mensen om je heen.”
(Met 99% nooit meer gezeik-garantie!)
Al deze informatie vertelt je hoe je verantwoordelijk bent voor je eigen geluk. Je vindt het geluk in jezelf.
Wat je nergens anders vindt: De grote hindernis.
Er is zoveel over geschreven. Maar hoeveel informatie je ook verzamelt, het lukt steeds net niet. Het lijkt alsof het geluk steeds iets harder loopt. Op de één of andere manier ontglipt het je steeds. Moet je er wel naar zoeken? Volgens onderzoeken lijkt het najagen van geluk je ongelukkiger te maken. Dit lijkt een slechte grap. Wat is hier aan de hand? Raadselachtig.
Het najagen van geluk maakt ongelukkig omdat je erg op jezelf gefocust raakt. De grote hindernis is namelijk egocentrisme – de illusie dat de wereld om jou draait. “Bedenk wat jij wilt, vraag je af waar jij gelukkig van wordt en ga voor wat jij fijn vindt.”
Al die boeken, blogs en podcasts hierboven zetten je ‘ik’ in het centrum van de wereld. Dat zet je op het verkeerde been. Dit is precies de reden waarom geluk je steeds ontglipt. Dit is de grote blokkade.
Geluk is niet iets wat je moet zoeken. Geluk is een neveneffect, wanneer je openstaat voor wat niet over jou gaat. Geluk is je laten meevoeren en opgaan in iets groots en prachtigs buiten jezelf. Geluk heeft te maken met smaak voor het ‘andere’.
Ja, er is al een hoop geschreven over gelukkig worden. Misschien vind je het niet nodig om dit boek te lezen. Maar wat als je hierdoor de grote hindernis naar geluk – de grote blokkade – uit de weg ruimt?
Dit alles wordt in deel 2 behandeld. Dat is de kern van het boek. Als je aan het eind van dit boek een klein beetje bevrijd bent van de grote hindernis, heeft dit boek wat mij betreft zijn doel bereikt.
Voor geluk heb je toch geen geloof nodig?
Waarom komt dit pas in deel 2 aan de orde? Waar gaat deel 1 dan over? Dat heeft met de tweede conclusie van dit boek te maken: Geloof vervult een cruciale rol in het overwinnen van egocentrisme.
Wat is geloof eigenlijk? En wat is geloof niet? Het is tegenwoordig één grote verwarring, wat dit betreft. Geloof en kerk – zeker als het over de Katholieke Kerk gaat – hebben een imago probleem. Dit boek heeft eerst een aantal extra hoofdstukken nodig om helderheid in deze verwarring te scheppen.
Gelovige opvattingen – die je openen voor wat anders is, groter en ruimer dan jezelf – helpen je gelukkig te worden! Je leest het goed: gelovige opvattingen! Het woord roept vooroordelen, misverstanden en allergie op. De heersende opvatting is immers dat je heel goed zonder geloof kunt. En zeker zonder kerk. Het lijkt alsof ‘geloof’ een taboe is. Kun je als modern kritisch mens meegaan in wat generaties voor je geloofd hebben? Kun je er nog normaal over praten met elkaar?
Als het wel tot een gesprek komt, hoor je soms één van de volgende kritieken. De één vindt dat gelovigen hun verstand niet gebruiken. Een ander vindt dat een liefdevolle God niet kan bestaan omdat er zoveel lijden is in onze wereld. Een derde heeft grote moeite met een God die je veroordeelt en je zelfs (eeuwig!) straft.
Wanneer er geen antwoorden op deze kritieken komen, is het voor mensen van nu moeilijk om te geloven. Daarom gaat dit boek in deel 1 eerst in op een aantal van deze kritische vragen. Dit doet het vanuit de invalshoek van het katholieke geloof.
Deel 2 is de kern van dit boek. Je kunt daar beginnen met lezen.
Je wilt gelukkig worden. Op de één of andere manier ontglipt het geluk je steeds. Hoe komt dit toch? Een vraag waar iedereen mee worstelt, denk ik. Wat is de hindernis? Helpt geloof je om deze hindernis te overwinnen?
Wil je direct antwoord? Voel je vrij direct in deel 2 te beginnen. Dat gaat over het geheim van geluk: Je openen voor wat anders, groter en ruimer is dan jezelf. En hoe dat gebeurt in het katholieke geloof. Dat zijn de hoofdstukken 10 t/m 16. In hoofdstukken 17-20 lees je welk verschil dit maakt in je dagelijks leven.
Er bestaat waarschijnlijk geen God. Dus geniet van het leven.
In Londen reden er vanaf 6 januari 2009 een maand lang 800 bussen rond met de boodschap: “Er bestaat waarschijnlijk geen God. Houd dus op om je zorgen te maken en geniet van het leven.” Eén van de initiatiefnemers was de bekende ‘nieuwe’ atheïst Richard Dawkins.
Bestaat God of bestaat Hij niet? Bibliotheken zijn volgeschreven over deze vraag. Aan het bijhouden van discussies hierover op sociale media heb je aan vierentwintig uur per dag niet genoeg.
De bussen van Londen brachten mij op een andere benadering. Niet: “Bestaat God wel of niet? Niet: Wie heeft gelijk, wie heeft ongelijk?” Maar: “Wat zijn de consequenties van elke opvatting in je dagelijks leven? Welke opvatting biedt de meeste kans op geluk? Welke opvatting is ‘als beste getest’ op dit punt?”
Om misverstanden te voorkomen: Ik beweer niet dat de ene categorie mensen gelukkiger is dan de andere. Ik ken ongelovigen die van geluk stralen. Ik ken gelovigen die elke dag met een lang gezicht rondlopen. Dit boek gaat over de logische consequenties van je overtuigingen. Als je consequent leeft volgens jouw opvattingen, word je daar gelukkig van of niet?
Actuele kwesties passeren hierbij de revue: Groeiende eenzaamheid in onze samenleving, omgaan met lijden, verdriet en de dood, Donald Trump en de luizenmoeder.
Geen doe-het-zelf handleiding
Hoe ga je open staan voor wat anders, groter en ruimer is dan jezelf? Dit boek beschrijft waarom dit belangrijk is. Het wil je ook laten zien hoe je jezelf opent.
Een waarschuwing is op zijn plek. Dit boek is geen doe-het-zelf handleiding. Dit kun je niet even snel onder de knie krijgen. Het geluk dat dit boek beschrijft, bereik je niet op eigen kracht. Het wordt in eerste instantie voor jou gedaan. Open staan voor wat anders is doe je door meer op een ander of Ander (God) te vertrouwen dan op jezelf.
Dat is een proces wat tijd nodig heeft. Beter geformuleerd: het tijdspad wordt door een ander of Ander bepaald. Dat is moeilijk voor een modern mens. (Zie hoofdstuk 16.) Wanneer je dit pad volgt, kom je echter in contact met onvoorwaardelijke liefde. (Zie hoofdstuk 20) En onvoorwaardelijke liefde is onmisbaar, als je gelukkig wilt worden.
Samengevat: Dit boek gaat over de grote hindernis bij het vinden van geluk: je egocentrisme.
En het vertelt hoe het katholieke geloof je daar van af helpt.
Deel 1. Wat is geloof en wat is het niet? Verwarring en vooroordelen.
Hoofdstuk 1. Geloof als taboe. Mogen we nog vragen stellen?
Geen kroketten in de hemel.
“Absurd. We hebben de hemel allang afgeschaft. Hou toch op.” Zo reageert iemand op facebook op mijn column in een plaatselijke krantje. In die column schrijf ik het volgende:
Ik heb me vaak afgevraagd wat er in een kroket zit. Nu weet ik het, maar ik wou dat ik het niet wist. Onder sociale druk van enkele kennissen, verdiep ik mij sinds kort in de samenstelling van mijn eten. Op elk pakje in de supermarkt zit tegenwoordig een etiket dat daar over informeert.
Wat heb ik hier spijt van. Alles wat ik lekker vind, letterlijk al het eten waar ik van geniet, blijkt niet meer te kunnen. Als het lekker is, is het slecht! Er zitten allerlei stoffen in die funest zijn voor mijn gezondheid. En het klimaat lijdt er ook onder. Het kan echt niet meer, alles wat lekker is.
Om misverstanden te vermijden: ik ben bezorgd over het klimaat en ik ben ook een voorstander van gezond leven. Maar is voor dit laatste niet méér nodig? ‘Een gezonde ziel in een gezond lichaam ’, zeiden de oude Grieken. Maar als ik met de betreffende kennissen over geestelijke zaken (de ziel) wil spreken krijg ik te horen: “Daar heb ik nu geen tijd voor.”
Tot mijn vorige parochie behoorde het dorpje De Zilk. Daar zaten meestal veertig oudere kerkgangers. Ik vertrok dan vroeg in de ochtend uit Lisse en zag tot mijn verbazing: “Het is druk op straat, zondagmorgen om negen uur!” Ik kwam tientallen ‘joggers’ tegen, soms in groepen van veertig of vijftig tegelijk, de gemiddelde leeftijd stukken lager dan die van de kerkgangers. Ieder keer vroeg ik me af: “Hoeveel tijd besteden ze aan hun geestelijk leven? Een gezonde ziel in een gezond lichaam? De nadruk ligt tegenwoordig eenzijdig op het lichaam. Is de balans wat dit betreft niet zoek in onze samenleving? Slaan we niet door naar één kant?”
Gezond eten lijkt soms een nieuwe religie. Als protest tegen deze nieuwe godsdienst heb ik daarom een besluit van zwaar gewicht genomen: Ik blijf kroketten eten. En als ze me er op aanspreken heb ik het volgende antwoord in gedachten. “Ik eet ze nu op aarde, want in de hemel hebben ze geen kroketten.” “Hoezo niet?” “In de hemel hebben ze geen kroketten want God weet wat er in zit.”
Een allergische reactie.
“Absurd. We hebben de hemel allang afgeschaft. Hou toch op.” De rest van zijn commentaar is niet al te vriendelijk over mijn persoon.
Ik antwoord maar niet. Trouwens een voordeel van niet op facebook zitten. Wat me intrigeert is dat iemand de hemel allang heeft afgeschaft. Een leven na de dood bestaat of het bestaat niet. Maar als er wel iets is, kun je het als mens dan afschaffen?
De hemel allang afgeschaft? Je vraagt je af, gebeurt dit echt? Wat betekent deze allergische reactie? Is dit onderwerp nu taboe? Mogen we het niet meer hebben over vragen die dieper gaan? Vragen over leven en dood?
Geloof een taboe?
Je bent op zoek naar geluk. Je bent op zoek naar betekenis in je leven. Maar met wie kun je daar nog over praten? Als het gesprek over gelovige opvattingen dreigt te gaan, wordt het soms raar en onaangenaam. Praten over geloof is volgens onderzoek het enige onderwerp dat recentelijk in de taboesfeer is gekomen.
Journalist Rinke Verkerk schrijft op 30 augustus 2014 in de Volkskrant:
“Als je gelovig bent, ben je naïef en bekrompen. En als je intellectueel bent en ruimdenkend, ben je vanzelfsprekend niet gelovig. Je hoort het in Nederland overal. Soms subtiel, vaker minder, maar de dominante ondertoon in het publieke debat is dat er bij gelovigen een steekje los zit.”
Gelukkig denkt niet iedereen zo over gelovigen. Maar ook dan wordt geloof vaak als vreemd ervaren. “Geloven is mooi”, zegt iemand dan, “Ik wou dat ik het ook kon.
Verder lezen?
Het boek is te verkrijgen in de boekhandel, via Amazon.nl of via Bol.com.
ISBN 9789493279957
RECENTIES
Uit de Voorschotense krant
Zie: https://www.voorschotensekrant.nl/nieuws/algemeen/27188/pastoor-franken-signeert-eigen-boek#
Uit het Katholiek Nieuwsblad
Zie: https://www.kn.nl/inspiratie/recensie/boek/een-pragmatische-zoektocht-naar-geluk/
Uit de nieuwsbrief van het Centrum voor Parochiespiritualiteit.
www.parochiespiritualiteit.org
Tegenwoordig vooronderstellen velen dat geloven een keuze is die je verwijdert van de rede en van de werkelijkheid. Echter in dit boek haalt Rochus Franken, priester van het bisdom Rotterdam, dat idee onderuit. Hij laat de redelijkheid van het christelijk geloof zien en verwijst tegelijkertijd naar tekortkomingen in de redenering van atheïsten.
Zijn boek stelt echter meer voor dan alleen maar droge apologetiek, dat wil zeggen verdediging van het geloof. Frankens drijfveer is oprechte bekommernis om de lijdende medemens. Mensen zoeken naar diepgaand geluk en zin in het leven, en hij wil hen helpen om dit doel te bereiken. Wetend dat de christelijke leer en praktijk ontzettend veel te bieden hebben, put Franken uit meerdere bronnen – zoals de Bijbel en teksten van pausen, theologen en christelijke denkers zoals Tim Keller en Henri Nouwen – om levend water aan zijn lezers aan te bieden. Daarbij illustreert hij zijn uiteenzetting met leermomenten uit gesprekken met parochianen en kennissen en met herinneringen aan zijn eigen zoektocht. Zulke verhalen geven kleur en herkenbaarheid aan zijn betoog.
Voor priesters, diakens, pastorale werkers/sters en vrijwilligers die zich inzetten voor de evangelisatie kan dit boek dienen als nuttige denkoefening en kennismaking met de apologetiek. De ware kracht van Frankens benadering echter is dat hij terecht laat zien dat het uiteindelijk niet om argumenten gaat in de geloofsverkondiging, maar om mensen in een vertrouwensrelatie te brengen met de God die liefde is. Franken biedt handvatten aan die ons hierbij kunnen helpen.
(Tim Schilling)
Geloofsgesprek met Leo Fijen
Kijk hier naar het gesprek dat Leo Fijen had met pastoor Franken.